بررسی اثرات محیط کشت، تیمار گندزدایی و هورمونی در ریز ازدیادی برخی از پایه‌های رویشی سیب (.Mallus domestica Borkh)

توسعه پایه‌های رویشی به‌منظور افزایش عملکرد در باغ‌های سیب ضروری است و این امر به در دسترس بودن یک روش ساده و آسان تکثیر پایه‌ها بستگی دارد. در این تحقیق اثر شرایط گندزدایی، محیط کشت و تیمارهای مختلف هورمونی روی میزان آلودگی، تعداد شاخه جانبی، طول شاخه، کالوس‌زایی، میزان شاخه‌زایی و تعداد برگ سه پایه رویشی MM106، MM111 و B9 با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مطالعه شد. ریز نمونه‌ها پس از شستشوی سطحی با غلظت‌های مختلف کلرید جیوه و هیپوکلریت سدیم گندزدایی شده و سپس در محیط‌های کشت MS تغییر یافته، WPM و DKW کشت شدند. نتایج نشان داد که با استفاده از کلرید جیوه 0/1 درصد و اتانول 70 درصد به‌ترتیب به مدت 3 دقیقه و 30 ثانیه کمترین آلودگی حاصل شد. علاوه براین تفاوت معنی‌داری بین تیمارها و پایه‌ها برای صفات مورد مطالعه مشاهده شد. در این آزمایش، محیط کشت MS تغییر یافته همراه با 0/1 میلی‌گرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین با بیشترین درصد رشد، استقرار موفق‌تری داشت. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که پایه رویشی MM106 از نظر کلیه صفات مورد مطالعه، نسبت به سایر پایه‌های رویشی، برتری داشت. به‌طوری‌که بالاترین طول شاخه، کالوس‌زایی و تعداد برگ در این پایه مشاهده شد. به‌منظور بررسی تأثیر هورمون روی شاخه‌زایی، سطوح مختلف دو هورمون بنزیل آمینو پورین و ایندول بوتریک اسید استفاده شد. بهترین شاخه‌زایی از تیمار هورمونی2 میلی‌گرم در لیتر BAP و 0/1 میلی‌گرم در لیتر IBA حاصل شد. نتایج نشان داد که عکس‌العمل ژنوتیپ‌ها نسبت به شرایط vitroin متفاوت بود. به‌طوری‌که پایه رویشی B9 پاسخ بهتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها در صفت شاخه‌زایی نشان داد.